Επιστήμη η προπαγάνδα…

Είτε μας… αρέσει είτε όχι, χωρίς καμία εξαίρεση, είμαστε επηρεασμένοι από την προπαγάνδα.

Δυστυχώς, πολλές φορές οι σκέψεις και οι θέσεις που εμείς διατυμπανίζουμε ως «ανεξάρτητες», έχουν διαμορφωθεί στην… πλάτη των άλλων.

Η δική μας στάση, ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο, στις περισσότερες των περιπτώσεων αποτελεί προϊόν έξυπνου χειρισμού της… άλλης πλευράς.

Της προπαγάνδας, η οποία σε αντίθεση με τη γνώμη της πλειοψηφίας, αποτελεί… επιστήμη της ανώτατης μορφής.

Οπως Καρλ Μαρξ και Φρίντριχ Ενγκελς έθεσαν τις βάσεις του υπαρκτού και ανύπαρκτου κομουνισμού, που στη συνέχεια μετατράπηκε σε… βολικό σύστημα για τους λίγους, όπως ο Ζίγκμουντ Φρόιντ μετέτρεψε σε επιστήμη την ψυχανάλυση, ένας εγγονός του, ο άγνωστος για εκείνους που θεωρούν ότι «είδηση υπάρχει μόνο όταν το λέει η τηλεόραση», Εντουαρντ Μπερνέις (1891-1995), είχε την φαεινή ιδέα να αναγάγει την προπαγάνδα σε επιστήμη.

Γεννήθηκε στη Βιέννη, μεγάλωσε στις ΗΠΑ, σπούδασε γεωπονική, ασχολήθηκε με δημοσιογραφία και… καλές τέχνες, που τον βοήθησαν να μελετήσει την ψυχολογία της μάζας.

Τι κι αν γνωστός δικαστής του… Αρείου Πάγου των ΗΠΑ τον χαρακτήρισε «επαγγελματία στο να δηλητηριάζει τον εγκέφαλο των ανθρώπων»; Ο Μπερνέις συνέχισε να προσφέρει… υπηρεσίες στις νέα τάξη.

Στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου έγινε ο εμπνευστής της καμπάνιας του προέδρους Γουίλσον – «η Αμερική δεν μπαίνει στον πόλεμο για να αποκαταστήσει τις παλιές αυτοκρατορίες, αλλά να φέρει τη δημοκρατία στο σύνολο της Ευρώπης».

Η «εξαγωγή» της δημοκρατίας έγινε το απόλυτο «όπλο» των Αμερικανών. Χάρη στον Μπερνέις οι νέοι αποικιοκράτες είχαν βρει την δικαιολογία των επόμενων πράξεων.

«Ο πατριάρχης της πειθούς» μετέφερε το 1928 τις σκοτεινές σκέψεις στο βιβλίο «Προπαγάνδα», η βίβλος των επομένων κυρίαρχων του πολιτικού παιχνιδιού.

Πέντε χρόνια αργότερα, ο εμπνευστής της ναζιστικής προπαγάνδας, Ζόσεφ Γκέμπελς, παραδέχτηκε ότι το βιβλίο του Μπερνέις – «Αποκρυστάλλωση της κοινής γνώμης» – που κυκλοφόρησε το 1923 αποτέλεσε ως βάση των Ναζί για τις πολιτικές τους βλέψεις. Δύσκολα να το πιστέψεις, αλλά και ο τωρινός πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, μελέτησε σε βάθος τα βιβλία του Μπαρνέις.

Η βασική καινοτομία του Μπερνέις μπορεί να συνοψιστεί στη φράση «έλεγξε τις μάζες χωρίς να το αντιληφθούν».

Η μελέτη του βιβλίου του Γκουστάφ Λε Μπον (1985) «Η ψυχολογία των μαζών», βοήθησε τον «Πατριάρχη της Προπαγάνδας» να καταστρώσει τα σχέδια του. Δυστυχώς τον Λε Μπον είχαν διαβάσει με προσοχή Λένιν, Στάλιν, Χίτλερ, Μουσολίνι και όλοι οι εμπνευστές των καθεστωτικών συστημάτων. «Η ψευδαίσθηση είναι πιο σημαντική από την πραγματικότητα», έγραφε ο Λε Μπον.

Στη συνέχεια ο Μπερνέις πρόσθεσε τις ιδέες του με τη βοήθεια της ψυχανάλυσης του θείου του, Φρόιντ. Ο «Πατριάρχης» ήταν ο πρώτος που κατάλαβε τη δύναμη των νέων τεχνολογιών και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.

«Τα μυαλά μας και τα γούστα μας διαμορφώνονται από άτομα τα οποία δεν τα είδαμε ποτέ, ούτε που τα έχουμε ακούσει», έγραφε στο βιβλίο «Προπαγάνδα». Υστερα από τη μελέτη ήρθαν οι πράξεις. Πριν ο Μπερνέις καθορίσει το νέο τρόπο σκέψεις, το κάπνισμα στην Αμερική ήταν προνόμιο των ανδρών.

Εσεις νομίζετε ότι οι γυναίκες σηκώθηκαν σε επανάσταση. Η ιδέα του Μπερνάις να οργανώσει το 1929 τις «ταξιαρχίες της ελευθερίας», άλλαξε τον τρόπο σκέψις των καπνιστών. Δεκάδες νεαρά κορίτσια βγήκαν στους δρόμους καπνίζοντας δημόσια μπροστά στα μάτια του σοκαρισμένου πλήθους.

Την επόμενη μέρα οι εφημερίδες το έκαναν πρώτο θέμα με πηγαίους τίτλους όπως «Ελευθερία στις ταξιαρχίες». Ο στόχος πέτυχε, με την καπνοβιομηχανία που είχε πληρώσει αδρά τον Μπερνέις να αυξήσει τα κέρδη της!! Χρόνια αργότερα η γνωστή μάρκα τσιγάρων χρησιμοποίησε τον «cowboy» να πετύχει το ίδιο σκοπό.

Οι ιδέες του Μπερνέις έδωσαν ώθηση στη δημιουργία ψευδαισθήσεων. Τα διάφορα ΜΚΟ («προϊόν» που θα μεταφερθεί μετά από πολλά χρόνια στην Ευρώπη) θα επηρεάσουν με το δικό τους τρόπο τις μάζες.

Ηταν ο Μπερνέις που καθόρισε το Αμερικανικό μπρέκφαστ (αυγά και μπέικον), το μίσος των Αμερικανών για τον Χίτλερ να και αρκετοί πλούσιοι συμπατριώτες τον είχαν βοηθήσει να ανέβει στην εξουσία.

Η προπαγάνδα λοιπόν, πλέον ως προχωρημένη επιστήμη, έγινε το βασικό όπλο στον έλεγχο της μάζας. Στις καλύτερες ημέρες του ναζισμού, ο Γκέμπελς είχε περάσει την φράση, «δεν έχει σημασία τη είσαι αλλά ποιος είσαι» την οποία ακολούθησε το «δεν έχει σημασία τη ξέρεις αλλά ποιον ξέρεις».

Η μάζα νομίζει ότι αυτές η θεωρητικές φράσεις βοήθησαν τους ναζιστές να τραυματίσουν τον κόσμο. Σύμφωνα με τις ιδέες των υποστηρικτών της προπαγάνδας, οι μάζες νομίζουν ακόμα ότι για το κακό που μας βρήκε «φταίνε τα συστήματα». Λένιν και Στάλιν με την βοήθεια των προπαγανδιστών, έπεισαν μια μερίδα του κόσμου, ότι ο κομουνισμός είναι το τέλειο σύστημα, μέχρι που μια ημέρα κατάρρευση.

Οι… απέναντί εχθροί τον ονόμασαν υπαρκτό, τον κατακρεούργησαν, μέχρι που επέλεξαν τον κατάλληλο Πάπα (τον Πολωνό, Κάρελ Βοϊτίλα) να του δώσει το τελειωτικό χτύπημα. Η νέα τάξη πραγμάτων πανηγυρίζει τη μεγάλη νίκη, ωστόσο ο καπιταλισμός αιμορραγεί.

Στην Κίνα εφάρμοσαν την θεωρία της κομουνιστικής ιδεολογίας που συμβιώνει με την καπιταλιστική οικονομία. Ο Φίντελ Κάστρο ζει ακόμα, αλλά στην Κούβα κυκλοφορούν το… 2014 με «Ντάτσουν». Οι Αφρικανοί ασχολούνται ακόμα με στυγνές δικτατορίες, μέχρι που οι δυνατοί μάθουν ότι το έδαφος παράγει πετρέλαιο και βαριά μέταλλα. Στην Ουκρανία κυβερνούν οι ακροδεξιοί, όμως στην δημοκρατική Ευρώπη κρίνουν κατά το δοκούν. Τώρα που η Λε Πεν στη Γαλλία «διέλυσε» τους σοσιαλιστές θυμήθηκαν την επικίνδυνη ακροδεξιά.

Στο τέλος φταίνε τα συστήματα, εκείνα που είναι γραμμένα στα βιβλία όπως εκείνο του Εντουαρντ Μπερνέις.

Μάλλον οι κάτοικοι ετούτου του ευλογημένου κόσμου έχουν ξεχάσει ότι τα συστήματα εφαρμόζονται από τους ανθρώπους, είτε εκείνοι ονομάζονται Χίτλερ, Στάλιν, Λένιν, Γκαντάφι, Σαντάμ Χουσέιν, Ομπάμα, Λε Πεν, Μουσολίνι, Γιούνκερ, Φράνκο, Χότζα, Ερντογάν κτλ.

Δεν φταίνε τα συστήματα, ούτε οι ιδεολογίες. Για τα τρία κακά της μοίρας μας φταίνε οι άνθρωποι, όπως εκείνοι σαν κι εμένα που γράφω για Στοίχημα.

ΠΟΝΤΑΡΙΣΜΑ

140 ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ Β’ – ΑΛΟΚΟΡΚΟΝ 2   (2,50)
145 ΤΕΝΕΡΙΦΗ – ΜΟΥΡΘΙΑ 2   (2,10)
146 ΟΛΛΑΝΔΙΑ – ΓΚΑΝΑ 4-6 ΓΚΟΛ   (2,90)
153 ΑΜΕΡΙΚΑ ΜΙΝΕΪΡΟ – ΝΑΟΥΤΙΚΟ 2    (6,25)
159 ΤΟΡΟΝΤΟ – ΚΟΛΟΥΜΠΟΥΣ 1    (1,90)