Το EURO 2012 τελείωσε και σε μία ακόμη μεγάλη διοργάνωση η Ουγγαρία ήταν απούσα. Σήμερα μάλιστα συμπληρώνονται 58 χρόνια από την ξέφρενη πορεία της θρυλικής «αράντσιπατ» ως ένα απρόσμενα χαμένο τελικό, στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας απέναντι στη Δυτική Γερμανία. Ενας τελικός που έμεινε στην ιστορία, έγινε και… ταινία μάλιστα, ως το «Θαύμα της Βέρνης» για τα «πάντσερ».
Η «Μηχανή του Χρόνου» γυρίζει το ρολόι σήμερα σχεδόν έξι δεκαετίες πίσω!
Στο ελβετικό Μουντιάλ έλαμψε φυσικά το άστρο του μετέπειτα τεχνικού του Παναθηναϊκού και «αρχιτέκτονα» του έπους του Γουέμπλεϊ, Φέρεντς Πούσκας, όχι όμως και των δύο άλλων μεγαλύτερων ποδοσφαιριστών της εποχής: του Αργεντινού Αλφρέδο ντι Στέφανο επειδή η χώρα του απέσυρε τη συμμετοχή της επειδή δεν είχε ανταγωνιστική ομάδα (!) και του Ούγγρου Λάζλο Κουμπάλα που από το 1951 είχε λάβει (μην αντέχοντας το κομμουνιστικό καθεστώς) την τσεχοσλοβάκικη υπηκοότητα.
Πληρέστατη
Γκράντε φαβορί για την κατάκτηση του Μουντιάλ παρουσιαζόταν η Ουγγαρία, η οποία ήταν αήττητη από τον Μάιο του 1950, όταν είχε χάσει στη Βιέννη από την Αυστρία με 5-3. Στο μεσοδιάστημα οι Μαγυάροι είχαν κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι το 1952 ενώ είχαν κάνει όλη την Ευρώπη να… παραμιλάει διαθέτοντας ό,τι καλύτερο είχε εμφανιστεί ποτέ στο παγκόσμιο ποδοσφαιρικό στερέωμα. Γιόζεφ Μπόζικ και Ζόλταν Τσίμπορ δέσποζαν στη μεσαία γραμμή και αντιστοίχως μπροστά οι Πούσκας, Νάντορ Χιντεγκούτι και Σάντορ Κόστσις. Η ομάδα-μοντέλο που περιλάμβανε ακόμα τον τερματοφύλακα Γκιούλα Γκρόσιτς και τους αμυντικούς Γιένι Μπουζάνσκι, Μιχάλι Λάντος, Γίοζεφ Ζακάριας και Γκιούλα Λόραντ (μετέπειτα προπονητή του ΠΑΟΚ που πέθανε στον πάγκο του, το 1981).
Το Γουέμπλεϊ
Η Ουγγαρία αποκαλείτο «αράντσιπατ» (σ.σ. χρυσή ομάδα) τόσο για το χρυσό μετάλλιο του Ελσίνκι όσο και για την ποιότητα του ποδοσφαίρου που πρόσφερε. το 1953 αποδέχθηκε την πρόσκληση – πρόκληση της Αγγλίας για φιλικό παιγνίδι στο Γουέμπλεϊ. Οι υπερφίαλοι Άγγλοι μαγεύτηκαν από τα… βιολιά της μαγυάρικης ορχήστρας, που τους διέσυρε με 6-3 υποχρεώνοντάς τους στην πρώτη εντός έδρας ήττα της ιστορίας τους από ομάδα της ηπειρωτικής Ευρώπης! Οι Άγγλοι δεν έβαλαν… μυαλό και ξαναζήτησαν ρεβάνς, αυτή τη φορά στη Βουδαπέστη. Νέα συντριβή με 7-1 από την θρυλική «αράντσιπατ»! Προπονητής της Ουγγαρίας ήταν ο Γκιούλα Μάντι όμως αυτός που έκανε… κουμάντο ήταν ο υπουργός Αθλητισμού της χώρας, Γκούσταβ Σέμπες. Η Ουγγαρία έπαιζε με ένα ιδιόμορφο 4-4-2 που μεταβαλλόταν σε 4-2-4 με τους παίκτες της μεσαίας γραμμής σε διάταξη ρόμβου.
17 γκολ σε δύο ματς!
Ο… περίπατος ξεκίνησε από τους ομίλους, με 17 γκολ υπέρ της σε δύο ματς! Η Ουγγαρία διέσυρε με 9-0 τη Νότια Κορέα και 8-3 τη Δυτική Γερμανία αλλά στο τελευταίο ματς ο Βέρνερ Λίμπριχ χτύπησε στον αστράγαλο τον Πούσκας, ο οποίος και δεν αγωνίστηκε στα προημιτελικά και τα ημιτελικά. Πολλοί είπαν, και όχι άδικα, ότι η ενέργεια του Γερμανού ήταν σκόπιμη. Στα προημιτελικά η Ουγγαρία απέκλεισε με 4-2 τη Βραζιλία σε ένα ματς που έμεινε στην ιστορία ως «η μάχη της Βέρνης» για τα τρομερά επεισόδια που έγιναν τόσο κατά τη διάρκεια του αγώνα όσο και στα αποδυτήρια, μετά τη λήξη όπου οι παίκτες των δύο ομάδων συνεπλάκησαν κατ’ επανάληψη. Τα τάκλιν εκατέρωθεν ήταν τις περισσότερες φορές σκόπιμα με αποτέλεσμα ο Άγγλος διαιτητής Άρθουρ Έλις να αναγκαστεί να αποβάλλει τους Βραζιλιάνους Νίλτον Σάντος και Ουμπέρτο καθώς και τον Ούγγρο Γιόζεφ Μπόζικ. Στα ημιτελικά ήρθε η σειρά της κατόχου του τίτλου Ουρουγουάης και «μαγυάρικα βιολιά» νίκησαν 2-0 στην παράταση.
«Εγώ θα παίξω και με ένα πόδι!»
Αντίπαλος της Ουγγαρία στον τελικό ήταν η Δυτική Γερμανία την οποία, όπως αναφέραμε, είχε συνθλίψει με 8-3 στον πρώτο γύρο αλλά είχε βελτιωθεί, μάλιστα στον άλλο ημιτελικό όχι απλώς νίκησε αλλά σύντριψε την πανίσχυρη Αυστρία με 6-1. Το ερώτημα ήταν βέβαια αν ο Πούσκας θα ήταν σε θέση να αγωνιστεί, αφού ο αστράγαλός του εξακολουθούσε να είναι πρησμένος. Οι Γερμανοί προσφέρθηκαν με το ιατρικό τους επιτελείο να τον βοηθήσουν (!), οι Μαγυάροι όμως αρνήθηκαν. Σέμπες και Μάντι αποφάσισαν να δώσουν τη φανέλα με το 10 στον Λάζλο Μπούνταϊ όμως Πούσκας αντέδρασε: «Εγώ θα παίξω. Έστω και με ένα πόδι θα κερδίσω τους Γερμανούς». Και έπαιξε…
Ο τελικός
Την ημέρα του τελικού, σαν σήμερα 4 Ιουλίου 1954 στη Βέρνη, περισσότεροι από 30.000 Γερμανοί πέρασαν τα σύνορα και μετέτρεψαν το «Βανκντορφ» σε… γερμανική έδρα. Στο 6’ ο Πούσκας με δυνατό αριστερό σουτ άνοιξε το σκορ και στο 8’ ο Κόστσις έκανε το 2-0. Ένα νέο… 8-3 άρχισε να διαφαίνεται όμως τα «πάντσερ» μείωσαν στο 10’ με τον Μόρλοκ και ισοφάρισαν με τον Ραν στο 18’. Όσο περνούσε η ώρα η βροχή δυνάμωνε και αυτό δυσκόλευε τους τεχνίτες Μαγυάρους που έδειχναν κατάκοποι ενώ ο Πούσκας κούτσαινε καθώς ένιωθε αφόρητους πόνους. Οι Γερμανοί παραδόξως έμεναν φρέσκοι και ακμαίοι σαν να είχε μόλις ξεκινήσει ο αγώνας… Στο 84’, σε μια αντεπίθεση, ο Φριτς Βάλτερ πάσαρε στον Ραν και αυτός έκανε το 3-2. Οι Μαγυάροι ξεχύθηκαν και πάλι στην επίθεση και ο Πούσκας σφίγγοντας τα δόντια ένα λεπτό πριν τη λήξη του τελικού κατάφερε να ισοφαρίσει όμως ο Άγγλος διαιτητής Λινγκ το ακύρωσε ως οφσάιντ. Η Δυτική Γερμανία ήταν Παγκόσμια Πρωταθλήτρια, πετυχαίνοντας την απόλυτη έκπληξη.
Ερωτήματα και ψίθυροι…
Πολλά ακούστηκαν και γράφτηκαν κατόπιν για την απόδοση των Δυτικογερμανών ποδοσφαιριστών. Εξάλλου εκείνη την εποχή δεν υπήρχε έλεγχος ντόπινγκ. Όμως τρία γεγονότα συνηγορούν ότι οι Γερμανοί παίκτες δεν ήταν και τόσο «καθαροί». Σε όλη τη διάρκεια του Μουντιάλ δίπλα στην ομάδα υπήρχε τετραμελές ιατρικό επιτελείο, κάτι ασυνήθιστο εκείνη την εποχή. Τέσσερις μήνες μετά τους αγώνες, οι Τούρεκ, Μάι, Ότμαρ Βάλτερ, Έκελ, Κόλμαγιερ, και Λίμπριχ προσβλήθηκαν από ίκτερο με αποτέλεσμα να σταματήσουν το ποδόσφαιρο. Οι Γερμανοί αγωνίζονταν με τον ίδιο ρυθμό σε όλη τη διάρκεια των αγώνων κάτι που ήταν πρωτοφανές εκείνα τα χρόνια.
—
