Την τελευταία ημέρα του 2020, όπως ανακοινώθηκε και επίσημα ξεκίνησαν οι ροές φυσικού αερίου από το Διαδριατικό Αγωγό τον περίφημο TAP. Ο συγκεκριμένος αγωγός αποτελεί το ένα από τα τέσσερα εμβληματικά project φυσικού αερίου, που προβλέπεται τα επόμενα χρόνια να αλλάξουν οριστικά το τοπίο της αγοράς όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης , ενισχύοντας τον διαχρονικό εθνικό ενεργειακό στόχο για τη δημιουργία ενός περιφερειακού κόμβου διαμετακόμισης και τιμολόγησης φυσικού αερίου κατά το πρότυπο των hubs της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης.
Αγωγός TAP
Ο αγωγός μήκους 878 χιλιομέτρων αποτελεί το τελευταίο κομμάτι του λεγόμενου Νότιου Διαδρόμου που ενώνει το γιγαντιαίο κοίτασμα φυσικού αερίου Shah Deniz II στην Κασπία με τις αγορές της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ξεκινά από τους Κήπους του Έβρου στα ελληνοτουρκικά σύνορα, όπου συνδέεται με τον αγωγό Trans Anatolian Pipeline (TANAP) διασχίζει την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική προκειμένου να καταλήξει στη νότια Ιταλία.
Σημειώνεται ότι ο αγωγός θα έχει ενδιάμεσα σημεία εξόδου στην Ελλάδα και την Αλβανία, μεταφέροντας το αζερικό αέριο και στις δύο ενδιάμεσες χώρες. Μόλις τεθεί σε πλήρη λειτουργία ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου θα προσφέρει στην ενεργειακή αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναν νέο ενεργειακό πόρο σε ανταγωνιστική τιμή. Η νέα αυτή ενεργειακή διασύνδεση θα αυξήσει την ενεργειακή διαφοροποίηση και ασφάλεια, ιδίως στη Νότια Ευρώπη που σήμερα εξαρτάται ενεργειακά από έναν και μόνο προμηθευτή.
IGB
Το δεύτερο μεγάλο έργο υποδομής που αλλάζει το χάρτη της ελληνικής και της περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου είναι ο διασυνδετήριος ελληνοβουλγαρικός αγωγός IGB μήκους 182 χιλιομέτρων εκ των οποίων τα 31 βρίσκονται εντός της Ελλάδας. Θα έχει σημείο εκκίνησης την Κομοτηνή και θα καταλήγει στη Stara Zagora της Βουλγαρίας, συνδέοντας τα δίκτυα Φυσικού Αερίου Ελλάδος και Βουλγαρίας, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα της αντίστροφης ροής (reverse flow). Προβλέπεται η μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου της τάξης των 3 δισ. κυβ. μέτρων φυσικού αερίου (φ. α.) ετησίως, με δυνατότητα αύξησής τους στα 5 δισ. κυβ. μέτρα φ. α. ετησίως με την κατασκευή Σταθμού Συμπίεσης.
Ο IGB αποτελεί μια σημαντική ενεργειακή υποδομή με ευρύτερο οικονομικό αλλά και γεωπολιτικό ενδιαφέρον αφού προβλέπεται να συνδεθεί με τον αγωγό TAP αποτελώντας την προέκτασή του προς τα Αν. Βαλκάνια. Οι Μέτοχοι της ICGB AD είναι η Βουλγαρική κρατική Εταιρεία Bulgarian Energy Holding (BEH) (50%) και η ελληνική Εταιρεία ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ (50%), στην οποία συμμετέχουν ισομερώς η ΔΕΠΑ και η ιταλική EDISON.
FSRU Αλεξανδρούπολης
Ένα ακόμη σημαντικό έργο το οποίο ενισχύει την ασφάλεια του εφοδιασμού, διαφοροποιεί τις πηγές και τις οδούς του ενεργειακού εφοδιασμού, ενισχύει την ανάπτυξη ανταγωνισμού και υποστηρίζει τη δημιουργία ενός Κόμβου Συναλλαγών Φυσικού Αερίου (Hub) στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, είναι το περίφημο FSRU ο πλωτός τερματικός σταθμός υποδοχής, προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) που αναπτύσσει η εταιρεία Gastrade στην περιοχή της Αλξανδρούπολης. Το FSRU θα βρίσκεται 17,6 χλμ. νοτιοδυτικά του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης με χωρητικότητα αποθήκευσης ΥΦΑ έως 170.000 κυβικά μέτρα και δυνατότητα παροχής φυσικού αερίου που θα υπερβαίνει τα 5,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως. Η πλωτή μονάδα θα συνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου της Ελλάδας με αγωγού μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας, από τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Β. Μακεδονία, μέχρι την Ουγγαρία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία. Ο τερματικός σταθμός αναμένεται να λειτουργήσει στις αρχές του 2023. Στο έργο συμμετέχουν ο όμιλος Κοπελούζου, η εταιρεία Gaslog, η ΔΕΠΑ, ο ΔΕΣΦΑ και η Bulgartransgaz.
EastMed
Τέλος ένα ακόμη έργο κορυφαίας στρατηγικής σημασίας που σχεδιάζεται να υλοποιηθεί στη χώρα μας είναι ο υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου EastMed, που σχεδιάζεται να συνδέσει τις πρόσφατες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο με τις αγορές της Ευρώπης. Μέσω του αγωγού, η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου μπορεί να αναδειχθεί σε εν δυνάμει πηγή τροφοδοσίας της ΕΕ ενισχύοντας τη διαφοροποίηση αλλά και την ενεργειακή ασφάλεια. Η ιδέα για τον EastMed ανήκει στην ελληνοϊταλική κοινοπραξία Poseidon (50% ΔΕΠΑ, 50% Edison) με τον αγωγό να είναι ένα project που φιλοδοξεί να μετατρέψει την Ελλάδα σε ευρωπαϊκή ενεργειακή πύλη για το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου. Στην αρχική του μορφή το έργο έχει σχεδιαστεί να έχει μήκος 1900 χιλιόμετρα και θα ξεκινά από την Κύπρο και θα κατευθύνεται προς την Κρήτη και στη συνέχεια προς την ηπειρωτική Ελλάδα, διερχόμενο υποθαλάσσια σε βάθος έως και 3 χιλιομέτρων. Η χωρητικότητά του θα είναι περί τα 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως, ενώ με την παράλληλη κατασκευή διασυνδετήριων αγωγών προς τη Βουλγαρία (IGB), την Αλβανία (IAP) και την Ιταλία (ITGI) θα είναι εφικτή η περαιτέρω διάχυση των ποσοτήτων αερίου της Μεσογείου στη βαλκανική ενδοχώρα και στην ιταλική αγορά.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό ο East Med θα αποτελείται από τρία τμήματα :
( i ) ένα αγωγό από τα σημεία εξόρυξης Κύπρου-Ισραήλ,
( ii ) ένα υποθαλάσσιο αγωγό που θα συνδέει την Κύπρο με την Κρήτη , και
( iii ) ένα αγωγό από την Κρήτη προς την ηπειρωτική Ελλάδα.
Πηγή:capital.gr
